خاستگاه نظری کیفیت زندگی و اتیسم

اخیرا با ظهور رویکرد جدیدی به نام روانشناسی مثبت، نگاه ها متوجه نقاط قوت و کمالات انسانی شده است (سلیگمن و سیکسزنت میهالی[۱]، ۲۰۱۴). در این رویکرد، به مطالعه ویژگی های مثبت انسان ها و راهبردهای استفاده از حداکثر استعدادهای ذاتی و محیطی برای بهره مندی از حالت های روانی سالم و زندگی سازنده بیش از پیش تاکید می شود. هدف این رویکرد شناسایی و تعریف مفاهیمی است که به تامین سلامتی و شادکامی افراد و بهره مندی آن ها از یک زندگی سالم کمک کند (سلیگمن، ۲۰۰۲).

یکی از این مفاهیم، مفهوم کیفیت زندگی است که در سه دهه ی گذشته، تلاش زیادی برای تعریف و اندازه گیری عینی آن انجام شده است (هاگرتی[۲] و همکاران، ۲۰۰۱). اصطلاح کیفیت زندگی ابتدا در سال ۱۹۲۰ توسط پیگو[۳] معرفی شد و در دهه ۱۹۶۰ در سطح گسترده ای شناخته شد (لیو[۴]، ۲۰۰۶). با این که کیفیت زندگی یک پیامد مهم سلامتی معرفی شده است، هیچ تعریف استانداردی از این مفهوم وجود ندارد.

در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ کیفیت زندگی معمولا به صورت کلی تعریف می شود و از جنبه هایی چون رضایت، نارضایتی و شادکامی، افسردگی تشکیل می شد (فارکوهر[۵]، ۱۹۹۵). آبرامز[۶] (۱۹۷۳) به صورت میزان رضایت یا نارضایتی که افراد در جنبه های گوناگون زندگی شان احساس می کنند تعریف می کند. کالمن[۷] (۱۹۸۴) کیفیت زندگی را میزان انطباق امیدها و آرزوهای فرد با آن چه تجربه می کند می داند (آبرامز، ۱۹۷۳: کالمن، ۱۹۸۴: به نقل از شیروانیان، ۱۳۸۹). فرانز[۸] و پاور[۹] : کیفیت زندگی را رضایت یا عدم رضایت از ابعادی از زندگی فرد دانسته اند که برای او مهم می باشد. سل[۱۰] و تالسکی[۱۱]: کیفیت زندگی را ارزیابی و رضایت فرد از سطح عملکرد موجودش در مقایسه با آنچه ایده آل یا ممکن می پندارد تلقی کردند. سازمان جهانی بهداشت: کیفیت زندگی درک افراد از موقعیت خود در زندگی از نظر فرهنگ، سیستم ارزشی که در آن زندگی می کند، اهداف، انتظارات، استانداردها و اولویت هایشان می باشد، پس کاملا « فردی بوده و توسط دیگران قابل مشاهده نیست و بر درک افراد از جنبه های مختلف زندگیشان استوار است سازمان بهداشت جهانی[۱۲]، ۲۰۰۷).

[۱] – Seligman & Csikszent mihalyi

[۲] – Hagerty

[۳] – Pigu

[۴] – Liu

[۵] – Farquhar

[۶] – Abrams

[۷] –  Calman

[۸] – Franz

[۹] – Power

[۱۰] – sel

[۱۱] – Talsky

[۱۲] – World health Organization